Nằm sâu tít sau những con ngõ nhỏ, những căn nhà kém diện tích, chật chội, ẩm mốc có đến 3-4 thế hệ trong một gia đình cùng chung sống đang là một nỗi khổ đối với những người dân phố cổ Hà Nội.

 14 năm nay, hai vợ chồng cùng cậu con trai (học lớp 9) của gia đình anh Hoàng Văn Xuân, sống tại số nhà 44, Hàng Buồm, Hà Nội ở trong ngôi nhà cao vỏn vẹn 1,1m, rộng chưa đầy 6m.

 Mua nhà mới, chuyển khỏi căn phòng vỏn vẹn 35 m2 với 4 người ở phố cổ, chị Hương, hiện sống tại Lạc Trung, Hà Nội vẫn chưa thể quên 10 năm khốn khổ đã qua. Thế nhưng, với một số người, phố cổ vẫn là nơi "không thể rời xa".

 Nhưng chỉ tới khi từ mặt phố cổ kính đô hội, ta ngẫu hứng chui tọt vào trong cái “lòng đỏ trứng gà” ấy, ánh sáng bỗng tắt lịm! Một nếp sống ngột ngạt đến khó hình dung. Nói thì bảo tát nước theo mưa bởi không phải bây giờ cái sự “khổ như dân phố cổ” mới được đưa ra. Nhưng quả thực thế thì bức bối lắm, khó chịu lắm! Mới đây đề án “Dãn dân phố cổ Hà Nội” được tái khởi động, liệu đây có phải thời khắc để những con người sống ở đây đổi mới chính mình và tiễn biệt những ngày buồn?

 Nhà 9m2, 8 người ở, lối vào sâu hun hút, tối và ẩm thấp. Phòng khách cũng là chỗ ngủ, bàn ăn... Sống trong điều kiện chật hẹp nhưng nhiều người dân phố cổ Hà thành vẫn kiên quyết bám trụ. 

 Với diện tích thường chỉ 30 - 50 m2, ngang hẹp, chạy dài, nhưng với sự khéo léo, tinh tế, người Hà Nội xưa bố trí nhà của mình có đủ phòng chức năng, gác lửng, sân...

 Vẫn biết sống trong phố là chật, là khổ nhưng nếu chưa qua thăm số nhà 15 Hàng Điếu (Hà Nội), mấy ai đã hình dung được cuộc sống ở “phố lớn”!